لازم است در دوره‌های مختلف زندگی بر اساس مزاج شخص، غذاهای خاصی را برای فرد تجویز کنیم که در اینجا به تدابیر تغذیه‌ای خاص هر دوره سنی به‌طور مختصر اشاره می‌کنیم.
1- اطفال
-پرهیز از هرچه حرارت(گرمی) و برودت (سردی) بسیار داشته باشد
-مادران در دوران شیردهی از مصرف ترشی ها خودداری کنند
- انار که (مقوی جگر) است، به و گلابی شیرین که (مقوی معده) و سیب (مقوی دل) در دوران کودکی مفید است.
- در این سن برای پاکسازی کلیه و مثانه، تخم خربزه و تخم خیارها نافع است.
2- جوانان
- بايد غذا و تمام تدابیری که برای این سن در نظر گرفته می شود سرد و تر(مرطوب)باشد.
- از خوردن غذاهاي گرم كه توليد صفرا می‌نمايد مثل سير، پياز و خردل خوداری کنند.
- از گرسنگی بسیار پرهیز نمایند.
- مصرف میوه هایی چون انار، به، سيب، آلو و شفتالو و مانند آن در این دوران توصیه می شود.
3- افراد پیر
- غذای این افراد باید کم حجم و مغذی باشد.
-غذاي پیران بايد سريع‌‌الهضم و سريع‌‌الانحدار مثل زرده تخم عسلی، آب گوشت، نان خوب پخته با نمک مناسب باشد تا زود هضم شود و گوشت گوسفند جوان، جوجه، كبك، شير و مانند اينها باشد.
- از سبزي ها كاهو با ادویه‌جات گرم كه مصلح آن است و برگ چغندر، كرفس و تره ميل نمايند.
- از ميوه‌ها انجير تازه و خشك، انگور، مويز با مغز گردو و بادام مفید است.
- از هر چه مولّد بلغم و سودا است اجتناب نمايند.
- از چیزهای ترش بویژه سركه و ترشی ها اجتناب نمايند.
- آشاميدن شير، برای افراد مسن مفيد است به شرط آنکه بعد از خوردن شير در ناحيه كبد و شكم احساس کشیدگی و خارش نکنند و شير به خوبي از معده بگذرد و در صورت بروز این مشکلات از مصرف آن پرهیز کنند.
شير حرارت دیده برای این افراد بهتر از شير خام است و بهترين روش پخت آن: سه چهارم شير را با يك چهارم آب مخلوط كرده و با شعله ملایم حرارت دهید تا آب اضافه شده بخار شود، سپس مقداري نبات و يا عسل اضافه و میل کنند.
اگر در زمان جوشاندن شیر، قطعه‌ای زنجبيل نیز برای کم کردن نفخ شیر، در آن بيندازند بهتر است.
- شب گرسنه خوابيدن و چيزي نخوردن برای افراد مسن ضرر دارد زیرا موجب ضعف قوت آنها می شود.
- مصرف انجیر تازه و یا انجیر خشک که در آب خیسانده شده باشد برای افراد سالمندی که مبتلا به یبوست هستند، مفید است.
دکتر هاله تاج الدینی - متخصص طب سنتی