معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، به مناسبت هفته ملی جمعیت، با اشاره به روند رو به رشد سالمندی جمعیت در ایران، این پدیده را یکی از چالشهای مهم و بحرانی کشور در سالهای آینده دانست و بر برنامهریزی، تصمیمگیری و اقدام فوری در این خصوص تاکید کرد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دکتر وحیدرضا برهانی نژاد با اشاره به کاهش نرخ تولد در چند دهه اخیر افزود: متأسفانه میانگین سنی کشور افزایش یافته و جمعیت جوان در حال کاهش است. بر اساس آمارهای رسمی، پیشبینی میشود تا دهههای آینده بیش از یکچهارم جمعیت ایران را سالمندان تشکیل دهند.
وی کاهش نرخ تولد در کشور را ناشی از عوامل متعددی از جمله تغییرات فرهنگی و اجتماعی، گرایش به فردگرایی، تمرکز بیش از حد بر شغل و تحصیل و نگرانیهای اقتصادی دانست و گفت: این عوامل باعث شدهاند که بسیاری از خانوادهها تمایلی به فرزندآوری نداشته باشند یا آن را به تعویق بیندازند.
معاون بهداشتی دانشگاه هشدار داد: پیری جمعیت پیامدهای گستردهای در پی دارد؛ از جمله کاهش نیروی کار، افزایش هزینههای سلامت و بازنشستگی، فشار بر نظام خدمات اجتماعی و درمانی، و همچنین دگرگونی ساختار خانواده.
دکتر برهانی نژاد افزود: در آینده ممکن است واژگانی مانند عمو، دایی، خاله و عمه از فرهنگ خانواده حذف شود، چراکه ساختار سنتی خانواده ایرانی دچار تغییر خواهد شد.
وی بیان کرد: ادامه این روند میتواند به بروز بحرانهایی مانند کمبود نیروی کار ماهر، افزایش سن بازنشستگی، فشار مالی شدید بر دولت، کاهش تولید و رشد اقتصادی و افزایش نابرابریهای اجتماعی منجر شود.
برهانینژاد با تأکید بر لزوم اقدام فوری، راهکارهایی را برای مقابله با این بحران پیشنهاد کرده و گفت: تشویق فرزندآوری از طریق مشوقهای مالی، معافیتهای مالیاتی و حمایت از مادران، حمایت از خانوادهها با تسهیلات مالی و ترویج فرهنگ خانوادهمداری، آموزش و توانمندسازی سالمندان و ایجاد فرصتهای اشتغال متناسب با تواناییهای آنها میتواند راهکارهایی برای این مسئله باشد.
وی نقش مسئولان و سیاستگذاران را در این زمینه بسیار کلیدی دانست و گفت: تصویب سیاستهای حمایتی، تخصیص منابع، همکاری بیندستگاهی و جلب مشارکت عمومی، از وظایف اصلی مدیران و سیاستمداران است.
وی ادامه داد: در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت توسط مجلس تصویب و پس از تایید از تاریخ ۱۴۰۰/۸/۱۰ ابلاغ شده است. این قانون ۷۳ ماده دارد که که از این تعداد، ۳۰ ماده به وزارت بهداشت مربوط نمیشود و تمام دستگاهها میبایست به موضوع جوانی جمعیت ورود کنند.
برهانی نژاد افزود: ارتباط وزارت بهداشت با ۴۳ ماده قانون جوانی جمعیت به این معنا است که وزارت بهداشت در حوزه جوانی جمعیت در کانون توجه قرار گرفته و مأموریت ویژه دارد.
معاون بهداشتی دانشگاه در تشریح مهمترین فعالیت هایی که در دانشگاه در راستای جوانی جمعیت انجام شده است، گفت: فعالیت های آموزشی و فرهنگی برای دانشجویان، کارکنان و عموم مردم، تولید محتوا در زمینه های مختلف از جمله تک فرزندی، ناباروری، شکوه مادری و غیره، از فعالیت های دانشگاه علوم پزشکی کرمان در راستای جوانی جمعیت است.
وی ادامه داد: توسعه فضاهای مادر و کودک در داخل دانشگاه و پیگیری برای راه اندازی آن در همه سازمان ها، توجه ویژه به مادران باردار و دارای فرزند شیرخوار در سطح دانشگاه، ترویج زایمان طبیعی، تقویت آموزشهای حین ازدواج، ممنوعیت تبلیغ اقلام پیشگیری از بارداری و اجرای برنامه مهار، پایش و پیشگیری از سقط جنین و توسعه مراکز نفس نیز از جمله این اقدامات است.
دکتر برهانینژاد در پایان تأکید کرد: پیری جمعیت، واقعیتی انکارناپذیر و هشداری جدی برای آینده کشور است و تنها با آگاهی، مشارکت اجتماعی و تصمیمگیریهای هوشمندانه میتوان آیندهای سالم، پایدار و امیدوارکننده را رقم زد.