دیابت را شکست بده

دیابت در جهان:

ديابت شايع‌ترين بيماري متابوليك دنیا و پرهزینه‌ترین بیماری غدد در جهان است. آمارها نشان مي‌دهد كه بيش از 400 میلیون نفر در دنیا دیابت دارند . پيش‌بيني می شود تا سال ۲۰۳۵، آمار مبتلايان، به ۶۰۰ ميليون نفر افزايش يابد.

سالانه پنج ميليون نفر بر اثر ابتلاي به ديابت در جهان، جان خود را از دست مي‌دهند.

شيوع ديابت در حال حاضر در دنيا ۳/۸ درصد است و ۸۰ درصد بيماران ديابتي در كشورهايي با درآمد ضعيف و متوسط زندگي مي‌كنند. هر 10 ثانیه دو نفر به دیابت مبتلا می‌شود.و در هر شش تا هشت  ثانيه، يك نفر بر اثر ديابت در جهان جان خود را از دست مي‌دهد.در جهان از هر ۱۲ نفر يك نفر با ديابت زندگي مي‌كنند، از هر دو بيمار ديابتي، يك نفر از بيماري خود اطلاع ندارد .

همه‌گیری دیابت در دنیا در حال گسترش است بخصوص در کشورهای فقیر و درحال ‌توسعه.

شيوع ديابت در خاورميانه و شمال افريقا بالاتر از ميانگين جهاني است. هند و چین بیشترین آمار افراد مبتلا به دیابت را دارا هستند .

• حدود 90 درصد  افراد مبتلا به دیابت، مبتلا به دیابت نوع 2 هستند .
• 50 % افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود بی‌اطلاع هستند .

دیابت در ایران:

ايران، پس از مصر و پاكستان رتبه سوم در ابتلا به ديابت را در خاورميانه دارد.حدود 4 میلیون ایرانی به دیابت مبتلا هستند و این در حالی است که نیمی از افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود بی‌اطلاع هستند.سن ابتلا به دیابت نوع2 دردنیا 55 تا 65 سالگی است در حالی‌که در ایران 45 تا 50سالگی است.به این ترتیب سن ابتلا به دیابت در ایران حداقل10 تا 15 سال پایین‌تر از سن شایع ابتلا در کشورهای توسعه‌یافته است.

پیامدهای دیابت:

كارشناسان معتقدند كه براثر گذر زمان، شيوع ديابت منجر به بروز بيماري‌هاي ديگري نيز مي‌شود و بيماران ديابتي ۲ تا 4 برابر بيشتر از افراد عادي به سكته و بيماري‌هاي قلبي دچار مي‌شوند و اينكه بيماران ديابتي، ۲۵ برابر بيشتر در معرض ابتلا به بيماري‌هاي چشمي و كوري قرار دارند و ۱۰ برابر بيشتر از افراد عادي از نارسايي كليه رنج مي‌برند.

• 50 % مبتلایان به دیابت در اثر بیماریهای قلب و عروق فوت می­ کنند .
• پس از گذشت 15 سال از بیماری 2% مبتلایان به دیابت دچار نابینایی و 10% دچار عوارض شدید چشمی می‌شوند .دیابت شایع ترین علت کم بینایی و نا بینایی در ایران می‌باشد . 
• دیابت  علت یک میلیون قطع عضو در سال می باشد .

عبارت " ديابت را شكست بده" هم تلنگري است براي افراد مبتلا به ديابت كه بيشتر مراقب خود باشند و بيماري خود را هنرمندانه و با برنامه كنترل كنند و هم هشداري است، براي افرادي كه نسبت به وضعيت سلامت خود بي‌توجه هستند و به عبارت بهتر، بحث پيشگيري از بيماري‌ها وضرورت خود مراقبتي در زندگي‌شان، جايي ندارد .

گرچه كارشناسان بهداشتي، معتقد هستند كه ديابت قابل كنترل است اما آنچه قابل تامل به نظر مي‌آيد اين نكته است كه بسياري از مردم در ايران، به دليل مشغله‌هاي فراوان زندگي شهري، و غفلت در انجام آزمايش‌هاي دوره اي از وضعيت سلامت كامل خود آگاهي ندارند و حتي ازميزان قند خون‌شان بي اطلاع هستند.حال آنكه بسياري از ايراني‌ها ديابت دارند اما نمي‌دانند و اين ندانستن، آنها را با مخاطرات زيادي در آينده روبه رو مي‌كند. اين مخاطرات حتي ممكن است به قطع عضو، كوري، نارسايي كليه و ...منجر شود.

مسئولان وزارت بهداشت بارها و بارها و در مناسبت‌هاي مختلف نسبت به افزايش ديابت به ويژه ديابت نوع دو،‌ ‌در ايران هشدار داده اند و از مردم خواسته‌اند كه با معاينه‌هاي دوره اي از ميزان قند خون اطلاع پيدا كنند تا در صورت قند خون بالا، با تغيير سبك زندگي و تغذيه، ديابت را براحتي كنترل كنند.

افزایش شیوع دیابت ناشی از تغییرات مستمر در سبک زندگی از قبیل رژیم غذایی نامناسب، عدم فعالیت فیزیکی و چاقی، مصرف سیگار و استرس است که اغلب با شهرنشینی، مکانیزه شدن و صنعتی شدن ارتباط دارد. بخصوص فرهنگ دست ودل بازی کرمانیها و تعارفات بیش از حد در مورد غذا خوردن, عادات غذایی و سبک زندگی کم تحرک ,زندگی پر دود! زنگ خطری برای مسئولان را بصدا در می اورد.

درصد قابل‌ توجهی از این بیماری با اصلاح سبک زندگی قابل‌پیشگیری است. پس مردم هم بهتر است نسبت به وضعيت سلامت خود،‌ حساسيت بیشتری داشته باشند و در سال اقدام و عمل عزم خود را براي تغيير سبك غلط زندگي جزم کنند. پس همين الان و از همين امروز، تصميم بگيريم كه سلامت در اولويت برنامه‌هاي روزمره‌مان قرار گيرد. سبك غلط زندگي‌تان را تغيير دهيم. درست بخوريم ,کمتر بخوریم , بیشتر تحرک بدنی و پیاده روی داشته باشیم, دود نکشیم ,بخنديم و از هر آنچه رنجمان مي‌دهد، دوري كنيم. با همه مهربان باشيم. به همه احترام بگذاريم .به كسي بدي نكنيم . و با خالق هستي بيشتر و بيشتر مانوس شويم.

ضمنا آزمايش‌هاي دوره اي را فراموش نكنيد و اگر از ميزان قند خون خود اطلاع نداريد، با انجام يك آزمايش دوره اي از وضعيت سلامت خود با خبر شويد و اگر اطلاع يافتيد كه ديابت داريد،‌ خيلي هنرمندانه، آن را تحت كنترل در آوريد، چون ديابت بيماري‌ست كه در صورت داشتن سبك درست زندگي و عمل به توصيه‌هاي پزشك معالج، با شما دوست خواهد شد و بدون آنكه شما را از پا بياندازد. اما در صورت ذره اي بي‌توجهي و مديريت نكردن هنرمندانه اين بيماري، ديابت شما را از پا خواهد انداخت. يادمان باشد كه انسان‌هاي موفق انسان‌هايي هستند كه هم خوب كار مي‌كنند و هم براي درست زندگي كردن خود، برنامه دارند . آنها اصل زندگي‌شان اين است، سالم باشن و سالم بمانن تا بهتر كار كني. پس بياييد از همين حالا، هنرمندانه زندگي كنيم و نه تنها ديابت كه كل بيماري‌ها ر ا كنترل و مديريت كنيم و شكست دهيم .

نتیجه گیری: تحقق كامل سلامت مردم ايران، به ويژه در زمينه ديابت، نياز به همت توامان ،مردم و مسئولان دارد.

پیشگیری از افزایش وزن، ورزش و تحرک فیزیکی کافی، عدم مصرف دخانیات و رژیم غذایی سالم نقش مهمی در کاهش ابتلا به بیماری های مزمن غیر واگیر و دیابت دارد.مردم سعی در رعایت این رفتارهای مهم داشته باشند و مسئولین سازمانهای مختلف هم بستری برای محیط حامی سلامت فراهم کنند. به عنوان مثال  اگر به جای افزایش قارچ گونه فست فود فروشی ها، افتتاح رستوران های حامی سلامت کلید بخورد،سیگار فقط در مراکز خاص عرضه شود نه در تمام بقالی ها و قیمتش به قیمت جهانی نزدیکتر شود،استفاده از قلیان از حالت هنجار و طبیعی خارج شود،از افزایش قیمت میوه و سبزیجات جلو گیری کرد، چیپس و پفک در دید عموم قرار نگیرد و  و  و .....می توان به این شعار دست یافت. "دیابت را شکست بده"

بقول حضرت علی (ع )مواظب افـکــارت بــــــاش که گفتــارت می شود، مواظب گفتــارت بــــــاش که رفتـــارت می شود، مواظب رفتـــارت بــــــاش که عــــادتت می شود، مواظب عــــادتت بـــــاش که شخصیتت می شود، مواظب شــخـصیتت بــــــاش که سرنوشتت می شود .

سید وحید احمدی طباطبایی متخصص ارتقای سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمان