- بیماریهای التهابی روده به گروهی از بیماریهای دستگاه گوارش گفته میشود که بخشهایی از روده کوچک و بزرگ و یا سایر قسمتهای دستگاه گوارش را درگیر میکند. -بیماریهای التهابی روده انواع مختلفی دارند ولی مهمترین آنها دو بیماری "کرون" و " کولیت اولسروز" هستند. بیماری کرون در ایران شیوع چندانی ندارد و به همین علت ما در این مطلب به بیماری کولیت اولسروز می پردازیم.
"کولیت اولسروز" نوعی بیماری التهابی روده بزرگ است که با مدفوع چرکی - خونی، درد شکمی، کاهش وزن و کم خونی بروز میکند.
این بیماری معمولا از قسمتهای تحتانی روده بزرگ شروع شده و بتدریج به سمت بالای روده انتشار مییابد.
برخی اوقات بیماری از قسمتهای میانی روده بزرگ شروع میشود، روند اصلی بیماریزایی، حمله سیستم ایمنی بدن به روده بزرگ است.
- این بیماری در هر سنی می تواند روی دهد اما عمدتا در سنین 30-15 سالگی شروع می شود و در خانمها شایعتر است و ماهیتی مزمن دارد.
-علت بیماری مشخص نیست ولی نقش ژنتیک، ارث و برخی عفونتها، استرس، مواد غذایی صنعتی و فرآوری شده فست فودها برخی عوامل محیطی در بروز این بیماری مطرح شده است.
- این بیماری علاوه بر روده بزرگ میتواند چشمها، دهان،مفاصل، پوست، کلیه، استخوانها و کبد را نیز درگیر کند ولی شیوع این درگیریهای خارج روده ای، بسیار کم است.
- تشخیص قطعی بیماری باکولونوسکوپی و نمونه گیری از روده بزرگ است.
- داروهایی که در این بیماری استفاده می شوند عمدتا نقش کنترل التهاب و تنظیم سیستم ایمنی بدن را بر عهده دارند. درمان در مراحل خفیف، متوسط یا شدید متغیر است.
- برخی بیماران با کمترین مقدار دارو، کنترل هستند ولی برخی دیگر حتی نیاز به بستری پیدا میکنند.
-دوره درمان نامشخص است و بیمار، بایستی خود را برای یک دوره نسبتا طولانی مدت مصرف دارو آماده کند اما با کنترل شدن بیماری، مقدار داروهای مصرفی کمتر میشود.
- در موارد بسیار شدید، درمان اصلی جراحی و برداشتن روده بزرگ است که خوشبختانه درصورت مصرف منظم دارو، این حالت کمتر پیش میآید.
-اگرچه "کولیت اولسروز" یک بیماری جدی و مزمن است و به مراقبتهای دوره ای منظم نیاز دارد اما کشنده نیست. بیمارانی که "کولیت اولسروز" طولانی مدت دارند نیاز به کولونوسکوپی دوره ای مراقبتی پیدا میکنند.
**استفاده دقیق داروها تحت نظر پزشک الزامی است.
- استفاده منظم دارو جلوی شعله ور شدن بیماری را می گیرد.
- پرهیز از استرس نیز کمک کننده است.
-از نظر غذایی، اگرچه غذاها در ایجاد کولیت اولسروز نقشی ندارند اما برخی مواد غذایی اثر تشدید کننده بر بیماری دارند. این غذاها عبارتند از : غذای چرب و سوخاری شده، ساندویچ، پیتزا، شیر، قهوه، مواد رنگی، ادویهها، سس، نوشیدنی های گازدار ، آجیل و غذاهای سرخ شده.
-بسیاری از بیماران مبتلا به کولیت اولسروز به صورت همزمان دچار سندرم روده تحریک پذیر دچار تغییرات عملکرد طبیعی دستگاه گوارش به دنبال استرس هستند که درمان تکمیلی را لازم دارند.